Metoda Warnkego została opracowana dla osób ze specyficznymi trudnościami w zakresie prawidłowego mówienia, czytania, pisania. Trening skoncentrowany jest na przyczynach trudności, a nie na objawach. Z metody tej mogą korzystać również osoby z zaburzeniami koncentracji uwagi, pamięci, koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz percepcji słuchowej. Terapia adresowana jest również do osób dorosłych.

W czasie ostatnich kilku lat, coraz więcej danych wskazywało na to, że przyczyną wspomnianych zaburzeń są deficyty w zakresie centralnego przetwarzania spostrzeżeń, które normalnie przebiegają automatycznie. Kiedy automatyzacja nie jest prawidłowa, osoby cierpiące z powodu tych deficytów zaczynają rozwijać strategie kompensacyjne. Takie strategie pochłaniają mnóstwo energii. Większość dzieci z trudnościami w uczeniu się (dysleksja) jest kompletnie wyczerpanych na długo przedtem, zanim się skończy dzień szkolny, ponieważ większość energii jest zużywana na niepotrzebną kompensację.

Głównym założeniem metody jest to, że osoby cierpiące z powodu trudności w nauce, są niezdolne do zapamiętania wzorców dźwiękowych tych słów, które słyszały we wczesnym okresie swojego życia. Trudności związane są z brakiem wiedzy na temat „brzmienia” słowa, jak również wiedzy na temat głosek i liter, z których powinno składać się słowo. Dlatego wiele osób rozwija różne inne sposoby czytania na przykład próby rozpoznawania słowa tuż po jego pojawieniu się – postrzeganie słowa jako obrazka. Czyniąc to osoby te są niezdolne do rozpoznania i nauczenia się wewnętrznej struktury słowa (metody podziału słowa na głoski i przypisania im liter). I w tym właśnie może pomóc metoda Warnkego. 

DIAGNOZA

Procedura diagnostyczna składa się z 14 kroków. Każde z zadań testowych bada inną umiejętność z zakresu percepcji wzrokowej, słuchowej oraz motoryki: 

• Próg kolejności wzrokowej – jest to wymiar zdolności układania dwóch szybko następujących po sobie bodźców wzrokowych, czyli ich porządkowania. Zdolność ta służy do precyzyjnego układania ciągów bodźców wzrokowych, istotnych w procesie czytania.
• Próg kolejności słuchowej – jest to wymiar zdolności układania dwóch szybko następujących po sobie bodźców słuchowych. Umiejętność ta umożliwia rozróżnianie głosek zwarto – wybuchowych d/t, b/p czy g/k. Jeżeli dziecko nie odróżnia ich od siebie, prowadzi to do trudności w zrozumieniu mowy.
• Słyszenie kierunkowe – polegające na lokalizacji źródła dźwięku z dokładnością do kilku stopni kątowych. Jest to istotna wartość pomiarowa oznaczająca umiejętność śledzenia toku lekcji w otoczeniu dźwięków zakłócających, które w standardowym pomieszczeniu klasowym mają natężenie ok. 50 – 60 dB, (np. by rozpoznać głos nauczyciela w głośnej sali).
• Różnicowanie tonów – umiejętność szybkiego spostrzegania różnic wysokości dźwięków pojawiających się jeden po drugim. Umiejętność ta związana jest z rozpoznawaniem samogłosek i dekodowania melodii mowy.
• Synchroniczne wystukiwanie rytmu – umiejętność wykształcona dzięki stosownej do wieku koordynacji słuchowo – motorycznej, świadczy o efektywnej koordynacji półkul mózgowych.
• Czas reakcji z wyborem – umiejętność szybkiej i trafnej reakcji przy wyborze jednej z wielu możliwości, nabyta dzięki koordynacji słuchowo – motorycznej. Umiejętność ta decyduje o czasie rozpoznawania fonemów (głoski przy słyszeniu języka) i grafemów (litery przy rozpoznawaniu języka pisanego). Jest ona istotna w procesach decyzyjnych.
• Test wzorca częstotliwości – umiejętność przekładania melodii mowy na informacje, polegająca na zlokalizowaniu tonu o odmiennej wysokości spośród trzech dźwięków. Umiejętność ta stanowi podstawę do segmentowania ciągłego potoku mowy przy rozpoznawaniu języka mówionego na poziomie nie językowym.
• Test wzorca czasowego – umiejętność przekładania rytmu mowy na informacje, polegająca na zlokalizowaniu tonu o odmiennej długości spośród trzech dźwięków. Dziecko słyszy krótką sekwencję trzech dźwięków, z których dwa są identyczne. Następnie musi wskazać, który z trzech dźwięków różni się od pozostałych. Umiejętność ta stanowi, obok rozpoznawania wysokości tonów, kolejną ważną podstawę do segmentowania ciągłego potoku mowy przy rozpoznawaniu języka mówionego na poziomie nie językowym.
• Koordynacja oko – ręka – Umiejętność stanowi podstawę wizualnej kontroli grafomotoryki. Podczas pisania niezwykle ważne jest szybkie i pewne kierowanie motoryką dłoni i jej kontrolowanie za pośrednictwem wzroku. Kontrola wzrokowo- motoryczna stanowi wielkość pomiarową informującą o umiejętności automatyzacji zadań i procesów obejmujących kilka modalności.
• Czytanie tekstów pozbawionych znaczenia – umiejętność istotna dla szybkiego czytania oraz dla tworzenia wewnętrznych obrazów, polegająca na całkowicie zautomatyzowanym opanowaniu zmiany grafem – fonem. Osoby prawidłowo piszące opanowały dwie techniki czytania: Po pierwsze, dzięki przetwarzaniu liter w głoski uczą się one automatycznie czytać, bez konieczności długiego zastanawiania się. Później, uczą się rejestrowania znanych im słów jako jednej całości. Osoby z problemami z pisownią, z różnych względów, pomijają pierwszą fazę uczenia się. Próbują one rozpoznawać całe słowo po jego konturze, a nie po jego szczegółowej strukturze poszczególnych liter. W ten sposób nie powstają u nich zróżnicowane reprezentacje prawidłowej pisowni. Stwierdza się to za pomocą testu czytania pseudotekstów czyli tekstów złożonych ze słów pozbawionych znaczenia, ponieważ dziecko jest zmuszone do wykazania się umiejętnością automatycznego przetwarzania litery na głoskę.
• Zdolność do zapamiętywania krótkotrwałego – umiejętność ta jest niezbędna do czytania ze zrozumieniem, polega na bezbłędnym zapamiętywaniu i powtarzaniu ciągów specjalnie przygotowanych sylab zgodnie z zasadą „wiek minus jedna sylaba”. Górną granicą jest liczba sześć. Zdolność do zapamiętywania krótkotrwałego określa umiejętność krótkotrwałego zapamiętywania przez ucznia sylab i słów w procesie czytania.
• Selektywność percepcji – jest to umiejętność opierająca się na funkcjach podstawowych, zwłaszcza zaś na przetwarzaniu czasowym, niezbędna dla bezbłędnego rozróżniania głosek o podobnym brzmieniu, szczególnie spółgłosek.
• Spostrzeganie dynamiczne – umiejętność ta jest ważna przy niezakłóconym szybkim czytaniu, polega ona na precyzyjnym, w przestrzeni i czasie, sterowaniu sześcioma mięśniami służącymi do kierowania każdym okiem.
• Zez ukryty – Krok ten pozwala na stwierdzenie czy istnieje nieprawidłowość przy współpracy obydwu oczu i przetwarzaniu obrazu w centralnym ośrodku wzroku. Umiejętność ta jest ważna z punktu widzenia niezakłóconego, szybkiego czytania, polega na zmniejszeniu umiejętności osoby dobrze widzącej, do dokładnego odtwarzania widzianego obiektu na środkowym dołku oka.
• Literowanie wzrokowe – konieczny warunek opanowania prawidłowej pisowni. Jest to umiejętność każdej prawidłowo piszącej osoby do wyobrażenia sobie całego słownictwa na swoim wewnętrznym ekranie.

W zależności od wyników diagnostyki niezbędne mogą okazać się dalsze badania neurologiczne lub audiologiczne. Ten moment jest punktem wyjścia do wypracowania odpowiedniego schematu treningowego.

TRENING

W oparciu o wynik uzyskany w procesie diagnozy, terapeuta opracowuje program treningowy dostosowany do indywidualnych potrzeb i możliwości pacjenta. Trening prowadzony metodą Warnkego zawiera zadania odpowiadające 14 próbom diagnostycznym. Opracowany przez Freda Warnke trening obejmuje trzy zakresy oddziaływań.

1. Automatyzację przetwarzania spostrzeżeń układu słuchowego, wzrokowego i motorycznego.
2. Automatyzację koordynacji półkul mózgowych
3. Rozwój i automatyzację słownika wzrokowego